ජපානයේ ශාන්තිකර පැසිෆික් වෙරළ තීරය ආශ්‍රිතව සිදුවිය හැකි දැවැන්ත භූමිකම්පාවක් හේතුවෙන් ලක්ෂ තුනකට ආසන්න පිරිසකට ජීවිත අහිමි විය හැකි බව ජපානය අනතුරු ඇඟවීය.
විශ්ලේෂකයන් පිරිසක් සිදු කළ පුරෝකතනයකින් පෙන්වා දෙන්නේ, මෙම භූමිකම්පාව හේතුවෙන් ජපානයේ දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් ආසන්න වශයෙන් අඩකට හානි සිදුවිය හැකි බවයි. මියන්මාරයේ භූමිකම්පාවකින් දහස් ගණනකට ජීවිත අහිමි වී, තවත් බොහෝ දෙනෙකුට නිවාස අහිමි වූ සිදුවීමේ බලපෑම තවමත් අවසන් නොවූ අතර, ඊටත් වඩා බරපතල භූමිකම්පාවක් පිළිබඳ ජපානය පසුගිය සඳුදා අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කළේය.
ජපානයේ නගෝයා විශ්වවිද්‍යාලයේ පර්යේෂණ කණ්ඩායමක් විසින් සිදු කළ අධ්‍යයනයක වාර්තාවක් මඟින් මෙම අනතුරු ඇඟවීම සිදු කෙරුණු අතර, එම වාර්තාව පසුගියදා ජපාන රජයේ ආපදා කළමනාකරණ අමාත්‍යවරයා වෙත භාර දෙන ලදී. එහිදී මෙම දරුණු භූමිකම්පාව පිළිබඳ බොහෝ අනාවැකි ඉදිරිපත් කර තිබේ. වාර්තාවට අනුව, ජපානයට කිලෝමීටර් 700ක් දකුණින් පිහිටි ශාන්තිකර පැසිෆික් මුහුදු කලාපයේ නන්කායි භූ තැටිය ආශ්‍රිතව මෙම භූමිකම්පාව සිදුවිය හැකිය.
ටෝකියෝ සහ ඔසාකා වැනි ජනාකීර්ණ නගර ඇතුළු නගර 764කට මෙම භූමිකම්පාවේ සෘජු බලපෑමක් එල්ල විය හැකි අතර, වැඩිම මරණ සංඛ්‍යාවක් ෂිසුඕකා ප්‍රාන්තයෙන් වාර්තා විය හැකි බවත් ඔවුන් සඳහන් කරයි. එම ප්‍රාන්තයෙන් පමණක් 100,000කට අධික මරණ සංඛ්‍යාවක් ඇස්තමේන්තු කර ඇත. නගෝයා විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ෆුකුවා නොබුවෝ මෙසේ පැවසීය:
“ජනතාව තම ජීවිත ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා දැනුවත් විය යුතුයි. රජය විසින් ජනතාවට අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස දැනුම් දිය යුතුයි. භූමිකම්පාවලට ඔරොත්තු දෙන ලෙස නිවාස ඉදිකිරීම සහ ඉවත්වීමේ කටයුතු නිසි ලෙස සිදු කිරීමටත් රජය පියවර ගත යුතුයි.” මෙම භූමිකම්පාව හේතුවෙන් ජපාන ආර්ථිකයට ඇමරිකානු ඩොලර් ට්‍රිලියන 1.81ක අලාභයක් සිදුවිය හැකි බවත්, එය දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් අඩකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් බවත් පර්යේෂකයෝ පුරෝකතනය කරති.
කිලෝමීටර් 900ක් දිගැති එම සාගර අගලේ රික්ටර් මාපකයේ 8 සිට 9 දක්වා ප්‍රබලත්වයකින් යුත් භූමිකම්පාවක් ඇතිවිය හැකි බවත්, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇතිවිය හැකි සුනාමි තත්ත්වය සහ ගොඩනැගිලි කඩාවැටීම් හේතුවෙන් රටවල් කිහිපයකට දැවැන්ත හානියක් සිදුවිය හැකි බවත් එහි සඳහන් වේ. පර්යේෂකයන් අනතුරු ඇඟවූයේ, ජපානය කේන්ද්‍ර කරගත් මෙම දැවැන්ත භූමිකම්පාව රික්ටර් මාපකයේ ඒකක 9ක ප්‍රබලත්වයකින් යුක්ත වුවහොත්, ජපාන ජනගහනයෙන් ලක්ෂ දහයකට වැඩි පිරිසකට ඔවුන් සිටින ස්ථානවලින් ඉවත් වීමට සිදුවන බවයි. එසේම, මෙම භූමිකම්පාවෙන් ගොඩනැගිලි කඩාවැටීම් සහ සුනාමි තත්ත්වය හේතුවෙන් ලක්ෂ තුනකට ආසන්න පිරිසකට ජීවිත අහිමි වීමේ අවදානමක් පවතින අතර, තවත් 950,000කට පමණ තුවාල සිදුවිය හැකි බවත්, නිවාස ලක්ෂ 25කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් විනාශ විය හැකි බවත් එම වාර්තාවෙන් පෙන්වා දෙයි.
වසර 100ත් 150ත් අතර කාලයකට වරක් මෙවැනි දැවැන්ත භූමිකම්පාවක් සිදුවන අතර, ඉදිරි වසර 30 තුළ එය ඕනෑම මොහොතක සිදුවිය හැකි බව ජපානය අනතුරු ඇඟවයි. කෙසේ වුවත්, මෙවැනි භූමිකම්පාවක් සිදු වුවහොත් ශ්‍රී ලංකාවට සුනාමි බලපෑමක් ඇති නොවන බව භූ විද්‍යාව පිළිබඳ සම්මානිත මහාචාර්ය අතුල සේනාරත්න පවසයි.
- ගගන
