ගර්භණී කාලයේදී මවක් යකඩ පෝෂකය නිසි ලෙස ලබා ගැනීම මාතෘ සෞඛ්‍යයට මෙන්ම ඉපදෙන්න ඉන්න දරුවාගේ වර්ධනයට සහ සෞඛ්‍ය තත්වය සඳහා තීරණාත්මක බලපෑමක් කරන බව කවුරුත් දන්නා කාරණාවක් වෙයි.
ක්ෂීරපායී කළලයේ ලිංගිකත්වය තීරණය කරන කාල වකවානුවේදී ගර්භණී මවකගේ යකඩ ඌනතාවය ගර්භාෂය තුළ වර්ධනය වන පිරිමි කළලයක පිරිමිභාවය තීරණය කරන “Y” ක්රෝමසෝමයේ “Sry” නමින් හඳුන්වන ජානයට බලපෑම් ඇති කරන බවත්, එමගින් පිරිමි කළලයක් ගැහැණු කළලයක් බවට පත් කෙරෙන බවත් නවතම විද්‍යාත්මක අධ්‍යයනවලින් අනාවරණය වී තිබෙනවා. වසර 8ක් තිස්සේ සිදු කර තිබෙන මෙකී පර්යේෂණවල කම්පන සහගත වාර්තාව ලෝ ප්‍රකට “නේචර්” සඟරාවේ 2025 ජුනි මාසේ පල කෙරී තිබෙන අතර, මේ පිළිබඳව ලෝ පුරා විද්‍යාඥයින්ගේ, වෛද්‍යවරුන්ගේ සහ පෝෂණවේදීන්ගේ දැඩි කතාබට මේ වන විට ලක් වී තිබෙනවා.
ලංකාවේ අප බියට පත් විය යුතු යකඩ උණතාවය
පසුගිය දශකය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ සිදු කරන ලද ජාතික සමීක්ෂණ මගින් පෙන්නුම් කරන්නේ, යකඩ සහ ෆෝලික් අම්ල අතිරේකය ලබා දීම වැඩි වශයෙන් ආවරණය කර තිබියදී සහ ආහාර පුරුදු වැඩි දියුණු කරගැනීම සඳහා වන දැණුම්වත් කිරීම් වැඩි වශයෙන් සිදු කර තිබියදීත්, ශ්‍රී ලංකාවේ මවුවරු අතර ගර්භණී සමයේදී රක්තහීනතාවයේ සහ යකඩ ඌණතාවයේ සැලකිය යුතු අඩුවීමක් පෙන්නුම් කර නොමැති බව ය. ශ්‍රී ලංකාවේ ගර්භනී සහ කිරි දෙන කාන්තාවන් පිළිබඳ ජාතික පෝෂණ හා ක්ෂුද්‍ර පෝෂක සමීක්ෂණයේ දත්ත පෙන්නුම් කරන්නේ ගර්භණී කාන්තාවන්ගෙන් 31.8% ක් රක්ත හීනතාවය සඳහා හේතුවන සියලු හේතු නිසාවෙන් රක්තහීනතාවයෙන් පෙළෙන බව ය. කෙසේ වෙතත්, මව්වරුන්ගෙන් 19% ක් ඍජුවම යකඩ ඌනතාවයෙන් පෙළෙන බවත්, 9% ක් පමණ උග්ර යකඩ ඌණතාවයෙන් (යකඩ උණතා රක්ත හීනතාවය) පෙළෙන බවත් හෙළි වී තිබෙනවා. සමීක්ෂණ වලින් වැඩි දුරටත් පෙන්නුම් කරන්නේ ගර්භණී මව්වරුන්ගෙන් 95.7% කට පූර්ව ප්‍රසව සායනවලදී පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිලධාරිනියන් යකඩ සහ ෆෝලික් අම්ල අතිරේක ලබා දුන්නද , ගර්භනී කාලය පුරාම යකඩ පෙති ලබාගෙන ඇත්තේ ඔවුන්ගෙන් 21%ක් පමණක් බව ය.
මවකට ලැබෙන නීරෝගී දරුවෙක් යනු , ලිංග භේදයකින් තොරව භාග්‍යයකි. වාසනාවකි. රටකට වටිනා සම්පතකි. එහෙත් යකඩ ඌණතාවය සහිත මවකට දරුවෙක් ඉපදීම ඛේදවාචකයක්. මක් නිසාද යත් ඒ උපදින දරුවා උපතින්ම දෘශ්‍ය සහ අදෘශ්‍ය ආබාධ සහිතව ඉපදී අඩු ඵලදායිතාවයක් සහිතව අනාගතයට ගමන් කිරීමට වැඩි නැඹුරුතාවයක් දක්වන නිසාවෙනි. මේ තත්වය ඉතා කණගාටුදායක තත්වයක් බව අමුතුවෙන් කිව යුත්තක් නොවේ. ඇතැම් මවුවරු මේ කාරණාව ගැන ඒ හැටි සැළකිල්ලට ගන්නේ නැති බවත්, මුදල් හදල් යහමින් තිබෙන බොහෝ උදවිය පවා ආහාර හා පෝෂණය ගැන සැලකිලිමත් වීමක් සිදු නොකරන බවත් පෙනී යයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික තත්වය සහ දිළිඳුකම රක්තහීනතාවය සහ පෝෂණ ගැටලු කෙරෙහි ඍජු සහ තීරණාත්මක බලපෑමක් එල්ල කරන අතර, මෑත කාලයේ සිදුවුණු ආර්ථික බංකොලොත්භාවය, ඊට පෙර සිදු කර තිබෙන ඉහත සමීක්ෂණ වලින් හෙළි කරනු ලබන පෝෂණ තත්වයන් මේ වන විට බරපතළ ලෙස වෙනස් කර තිබෙන්නට ද පුළුවන් බව අප අවධානයට ගත යුතුව තිබෙන තවත් වැදගත් කාරණාවක් වෙයි.
කොයික කොහොම වුනත් , මවක් වෙන්නට පෙර සිටම දරුවෙකු, නව යෞවනියක, තරුණියක , මවක සහ ගැහැණියක දක්වා ස්ත්‍රියකගේ ජීවිතයේ සෑම අවදියකදීම තමන්ගේ පෝෂණය පිළිබඳ සැළකිය යුතු අවධානයකින් ජීවත් වීම අවශ්‍යයෙන්ම සිදු කළ යුත්තක් බව අවධාරණයෙන් පැවසිය යුතු වෙනවා. ඒ වගේම රටක තිරසර හෙටක් ගැන සිහින දකින සියළු පාර්ශවයන්ගේ මානවවාදී මැදිහත්වීම මෙකී කම්පන සහගත තත්වයන් වෙනස් කිරීමේ නිර්ව්‍යාජ උවමනාවේ දිසාවට වහ වහා යොමු විය යුතුව තිබෙනවා.
– ගැමුණු සාලිය පෙරේරා.
මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක.
දෙහිවල ගල්කිස්ස මහානගර සභාව
