ශ්රී ලංකාවේ අවුරුදු 15 සිට 29 ත් අතර තරුණයින් අතර HIV ආසාදන ප්රමාණය ඉහළ යාමක් පෙන්වමින් සෞඛ්ය අංශ දැඩි අවධානයක් යොමු කරයි.
විශේෂයෙන් කොළඹ සහ ගම්පහ දිස්ත්රික්කවලින් වැඩිම ආසාදිතයන් වාර්තා වීමත්, තරුණ පිරිස මෙම ව්යාප්තියට හේතු වනුයේ අනාරක්ෂිත ලිංගික හැසිරීම් සහ අවිධිමත් මත්ද්රව්ය භාවිතය බවත් සදහන් වේ.
HIV වෛරසය, ශරීරයේ ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට සෘජුව බලපාන අතර, කුඩා රෝගයකට පවා ජීවිත අහිමි විය හැකි තත්වයක් ඇති කරයි. මෙය ආසාදනය වන ක්රම නම්,
1. ආසාදිතයෙකු සමඟ ඇතිවන අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා,
2. එකම එන්නත් කටු භාවිතා කිරීම,
3. ආසාදිත මවකගෙන් දරුවාට රෝගය සම්ප්රේෂණය වීම හරහාය.
මෙරට HIV ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්යාව වසරෙන් වසර ඉහළ යමින් පවතින අතර, 2021 දී 411ක්, 2022 දී 607ක්, 2023 දී 697ක් හා 2024 දී 824ක් වාර්තා වී ඇත. මේ වනවිට ශ්රී ලංකාවේ සම්පූර්ණ ආසාදිතයන් ගණන 6,740කි. එයින් බහුතරය පුරුෂයන් වන අතර, පුරුෂ:ස්ත්රී අනුපාතය 7:1 ලෙස සදහන් වේ.
2024 වසරේදී වාර්තා වූ ආසාදිතයන්ගෙන් 47ක් දිවි නසාගෙන ඇති අතර, එය AIDS තත්ත්වයට වර්ධනය වීමෙන් බව සෞඛ්ය අංශය පවසයි.
HIV හඳුනා ගැනීම සහ ප්රතිකාර
HIV ආසාදනයක් ඇතිදැයි හඳුනා ගැනීම සඳහා ශ්රී ලංකාව පුරා පිහිටි ලිංගාශ්රිත රෝග සායන 41කින් නොමිලේ පරීක්ෂණ හා ප්රතිකාර ලබාගත හැකිය. මෙවැනි පරීක්ෂණ රහසිගත හා විශ්වාසදායක සේවාවක් වශයෙන් ක්රියාත්මක වේ.
ජාතික ලිංගාශ්රිත රෝග සහ ඒඩ්ස් මර්දන වැඩසටහනේ (+94 703 733 933) දුරකථන අංකයට අමතා තොරතුරු ලබාගත හැකි අතර, “Know For Sure” යෙදුම මඟින් ද මෙම සේවාවන් පිළිබඳ තොරතුරු ලබා ගත හැක. තවද HIV self-test kit භාවිතයෙන් ස්වයං පරීක්ෂාවක් ද සිදු කළ හැකිය.
සමාජයේ වගකීම
අවුරුදු 15–29 තරුණයන් පවා මේ ව්යාප්තියට ගොදුරු වීම නිසා, පාසල් අධ්යාපන මට්ටමෙන්ම යොවුන්වියේ සිටම ලිංගික සුරක්ෂිතභාවය පිළිබඳ හැසිරීම් හා දැනුවත්කම වැඩිදියුණු කිරීමට වැඩසටහන් ක්රියාත්මක කිරීම අවශ්ය බව සෞඛ්ය අංශ අවධාරණය කරයි.
HIV ව්යාප්තිය තවමත් අඩු මට්ටමක පවතිනද, වාර්ෂිකව නව ආසාදිතයන් ගණන වැඩිවීම විශේෂ අවධානයට ලක් කළ යුතු තත්ත්වයකි.