අපේ වැසිකිළිවලින් එන බැක්ටීරියා, විවිධ රෝග ඇති කරන වෛරසය අපේ දත් බුරුසු මත හොඳින් වර්ධනය වෙන්න පුලුවන් කියලා ඔයා දන්නවාද ? ඔයාගෙ දත් බුරුසුව හොදින් පිරිසිදුව තබා ගන්න වගකීම ඔයාට අනිවාර්යෙන්ම තියෙන්න අවශ්‍යයයි.
ඔබේ දත් බුරුසුව කියන්නෙ හරියට පිළිකුල් සහගත කුඩා පරිසර පද්ධතියක් වගේ කිව්වොත් හරියටම හරි.
හැමදිනකම ජලය රැදෙන දත් බුරුසුවේ තෙත් බිමක් හැදෙනවා. එහි දිරාපත් වන කෙඳි වියළි පඳුරු බිමක් හදනවා. පෝෂ්‍ය පදාර්ථ වලින් පිරුණු තෙත් බිමක් බවට පරිවර්තනය කරනවා. උස් වූ ප්ලාස්ටික් කඳන් අතර ජීවත් වන ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් මිලියන ගණනක් මේ බුරුසුව ඇතුලෙ ඉන්නව කියලා ඔයා දන්නවද?
මේ වන විට ඔබේ දත් බුරුසුව විවිධ විශේෂ සිය ගණනකට අයත් බැක්ටීරියා සහ දිලීර මිලියන 1-12 ක් වගේම ගණන් කළ නොහැකි වෛරස් ප්‍රමාණයක් තියෙනවා. ඒවා ඔබේ බුරුසුවේ නිරාවරණය වූ මතුපිට ජීව විද්‍යාත්මක පටල සාදනවා. නැතහොත් පැරණි කෙඳි වල කැඩුණු කඳන් තුළට විශබීජ ගමන් කරනවා. අපගේ මුඛයෙන් දිනපතා ජලය, කෙළ, සමේ සෛල සහ ආහාර අංශු ගලා ඒම මෙම ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ට සමෘද්ධිමත් වීමට අවශ්‍ය සියල්ල ලබා දෙනවා. අන්න ඒකයි මේ දත් බූරුසුව කියන්නෙ පිලිකුල් සහගත කුඩා පරිසරයක් කියල කියන්නෙ. සෑම විටම, අසල ඇති වැසිකිළියකින් හෝ ජනේලයක් විවෘත කිරීමෙන් පැමිණෙන වෙනත් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගේ වැස්සක් ඔවුන් සමඟ එකතු වෙනවා.
ඉතින්, ඔබේ දත් බුරුසුව කෙතරම් පිරිසිදුද යන්න ගැන ඔබ වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුතුද?
එය වසර ගණනාවක් තිස්සේ දන්ත වෛද්‍යවරුන්ට සහ වෛද්‍යවරුන්ට කරදර කරන ප්‍රශ්නයක් වන අතර, අපගේ දත් බුරුසුවල ජීවත් වන්නේ කුමක්ද, එම ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් ඇති කරන අවදානම් මොනවාද සහ අපගේ දත් පිරිසිදු කිරීමේ උපකරණ අප පිරිසිදු කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න පරීක්ෂා කිරීමට ඔවුන් පෙළඹෙනවා.
මේ ජීවීන් පැමිණෙන්නේ කොතැනින්ද?
ජර්මනියේ Rhine-Waal විශ්වවිද්‍යාලයේ මයික්‍රෝබයොලොජිආචාර්ය Marc-Kevin Zinn කියන්නෙ “දත් බුරුසුවේ ජීවීන් බොහෝවිට පැමිණෙන්නේ පුද්ගලයාගේ කටෙන්, සමෙන් සහ බුරුසුව තබා ඇති පරිසරයෙන්” කියලා
අනෙක් කාරණය නම් බ්‍රසීලයේ සිදු කළ පර්යේෂණයකින් පෙන්වා දුන් පරිදි වෙළෙඳසල්වලින් මිලදීගත් නව බුරුසු භාවිතයට පෙරම දූෂිත බවට පත් වී තිබිමයි.
අපි වාසනාවන්ත ඇයි ?
වාසනාවකට මෙන්, අප භාවිතා කරන දත් බුරුසුවල දක්නට ලැබෙන ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගෙන් බොහොමයක් හානිකර වෙන්නෙ නෑ. අපි බුරුසුව අපගේ මුඛ කුහරයට ඇතුළු කරන සෑම අවස්ථාවකම, කෙඳි රොතියා ඩෙනොකාරියෝසා , ස්ට්‍රෙප්ටොකොකේසි මයිටිස් සහ ඇක්ටිනොමයිසස් බැක්ටීරියාවේ සාමාජිකයින් වැනි ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් අතුගා දමනවා. මේ සියල්ල සාමාන්‍යයෙන් අපගේ මුඛයේ හිතකර පදිංචිකරුවන් වගේ. දත් බුරුසුවේ සහ දත් බුරුසුවේ හිසෙහි එල්ලී සිටින සමහරක් අපගේ සෞඛ්‍යයට පවා ප්‍රයෝජනවත් වෙන්න පුලුවන්.ඒ වගේම දත් දිරායාමට හේතු වන අනෙකුත් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගෙන් අපව ආරක්ෂා කිරීමට උපකාරී වනවා. නමුත් ඔවුන් අතර සැඟවී සිටින සමහර බැක්ටිරියා අපට හානිකරයි
හානිකර බැක්ටීරියා
“වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ස්ට්‍රෙප්ටොකොකි සහ ස්ටැෆිලොකොකි වන අතර ඒවා දත් දිරායාමට හේතු වනවා. අනෙක් ඒවා අපගේ විදුරුමස් වල දැවිල්ල ඇති කරන්න පුලුවන්.
මෙම ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් පැමිණෙන්නේ අප බුරුසු සෝදන ජලයෙන්, අපගේ අත්වලින් සහ “පරිසරයේ” අනෙකුත් කොටස් වලින් සහ ප්‍රධානව ඔයාගෙ නානකාමරය.
නාන කාමර යනු උණුසුම්, තෙතමනය සහිත ස්ථානයක් වන අතර ඒවා නිතිපතා aerosols, වාතය හරහා බැක්ටීරියා සහ වෛරස් රැගෙන යා හැකි සියුම් ජල බිඳිති වලින් පිරී යනවා. මේ නිසා නාන කාමරවල තබා ඇති දත් බුරුසු විශේෂයෙන් මෙ දූෂණයට ගොදුරු වනවා.
අපි බොහෝ දෙනෙක් අපේ නාන කාමරවලම දත් බුරුසු තබා යනවා. මෙතන තමයි මේ දත්බුරුසුව තියෙන අපිරිසිදුම පිළිකුල්ම තැන වෙන්නෙ
වැසිකිලියේ බලපෑම — “Toilet plume”
වැසිකිලියකින් ජලය ෆ්ලෂ් කිරීමේදී අඟල් 5 පමණ උසට ජල බිඳු සහ විෂබීජ අයුක්ත වායු බිඳු (aerosols) වාෂ්ප වෙනවා. එවැනි ඝන බිඳු තුළ ග්‍රහණය විය හැක්කේ COVID-19, Influenza, සහ Norovirus වැනි රෝග කැඳවන වෛරස්. ඔබේ දත් බුරුවාව වැසිකිලිය අසල තැබූ විට, ඒ බිඳු එය මත තැන්පත් වෙනවා.
නමුත් විද්‍යාඥයන් පෙන්වා දෙන්නේ මෙම විෂබීජ බොහෝවිට වාතයේදී දිගු කාලයක් පවතින බවක් නොවන නිසා, බුරුසුව මගින් රෝගයක් පැතිරීමේ අවදානම අඩු බවයි.
ඒ වෙනුවෙන් ඔයා කල යුතු දේ
දත් බුරුසුව වැසිකිලිය අසල නොතැබිම
බුරුසුව සෑම මාස 3-4කට වරක් මාරු කිරීම.
භාවිතයෙන් පසුව වියලූ තැනක තැබීම.
ගත යුත්ත
ඔබේ දත් බුරුසුව රෝග බීජවලින් පිරී ගියත්, ඔබට ගැඹුරු අනතුරක් සිදු නොවිය හැකියි. . නමුත් සුළු පිරිසිදු කිරිමකින් පවා ඔබට ඔබගේ ශරීරය ආරක්ෂිතව පවත්වාගෙන යන්න පුලුවන්
